De Raad van State moet kapot

Kijk. Je kúnt natuurlijk zeggen: wat zijn die slachtoffers van het toeslagenschandaal lichtgeraakt zeg, dat ze bedenkingen hebben bij het aanstellen van Winnie Sorgdrager als regeringscommissaris voor het toeslagenschandaal toeslagenherstelschandaal, waardoor Sorgdrager (bekend van: dit gedoe van vorige week) nu alweer opstapt. 

Maar je kunt ook zeggen: wat ontzettend ongelofelijk onbegrijpelijk dichtgetikt is die 'nieuwe' bestuurscultuur van Nederland zeg, als staatssecretaris Sandra Palmen uitgerekend een oud-staatsraad van de Raad van State aanstelt om de ruzie met die stichting van Laurentien te fiksen, een staatsraad bovendien die volgens een brief van Gert-Jan Segers hoogstpersoonlijk in 2014 uitspraken heeft gedaan die bijdroegen aan het kapotmaken van duizenden ouders. 

En je kunt ook zeggen dat de vis vanaf de kop rot, en dat de kop in het geval van het toeslagenschandaal misschien Mark Rutte is (die tenminste nog een krokodillentraan huilde en voor de vorm aftrad), maar toch zeker ook de Raad van State. We citeren nog maar uit een essay van een Rotterdamse rechter die samen met zijn collega's tevergeefs probeerde de Raad van State op andere gedachten te brengen: "In feite valt niet te begrijpen waarom de Afdeling in 2011 een koers heeft ingezet en tot oktober 2019 heeft vastgehouden die nu, algemeen, evident onrechtvaardig wordt gevonden."

En je kunt ook nog zeggen dat je van de Raad van State vervolgens uitgebreide reflectie zou verwachten, maar dat het Hoge College van Staat de afgelopen jaren vooral uitblonk in jijbakken en juist juristen intimideerde die kritiek hadden op het onmenselijke beleid. Je kunt je verbazen over de verwevenheid van de landsadvocaat en de hoogste bestuursrechter die over zaken van de landsadvocaat moet oordelen en je kunt van oordeel zijn dat er daar echt iets fundamenteels (ons voorstel: De Raad van State moet KAPOT) moet veranderen willen we de komende 30 jaar niet voortdurend met dit soort geklootviool worden geconfronteerd. Maar ja. Dan heb je dus een nieuwe bestuurscultuur nodig.
BRIEVEN SEGERS & SORGDRAGER: Hierrrr

Lex specialis in je broekje

Het is inmiddels meer dan 10 jaar geleden dat de Russen vlucht MH17 neerschoten, maar nog altijd is de Onderste Steen over een van de belangrijkste vragen niet boven. Want voor die 17e juli was er genoeg informatie over de onveiligheid over vliegen boven Oost-Oekraïne bekend. Bovendien is Nederland al in mei gewaarschuwd voor het feit dat Oekraïne er juist veel aan gelegen was zoveel mogelijk langeafstandsvluchten tussen Europa en Azië wél over het eigen luchtruim te laten gaan. En nu worden essentiële documenten om op die belangrijke vraag antwoord te geven door de Raad van State, bekend van internet, geheim gehouden. Kom er maar in Wob-expert Roger Vleugels van RTL Nieuws: "De documenten horen bij een vergadering. Sinds die vergadering zijn Frankrijk en Engeland helemaal gestopt met vliegen boven dat deel van Oekraïne. Blijkbaar hebben die landen begrepen dat het te gevaarlijk is om daar te vliegen. Uit de door ons opgevraagde documenten zou blijken of dat zwart-op-wit staat. Als het inderdaad niet mocht, is de Nederlandse staat verantwoordelijk voor vliegen boven het Oosten van Oekraïne en dus voor de slachtoffers." Dus we vragen het nog maar een keer: 

Waarom vloog dat vliegtuig daar?

HELE UITSPRAAK: Daarrr

Graag dit, maar dan voor inkomstenbelasting

In Nederland rooft de overheid iedere maand bijna de helft van uw salaris, maar als de overheid 1,62% van het vermogen van spaarders af komt pakken is dat volgens de bejaarden van de Hoge Raad letterlijk (LETTERLIJK!) discriminatie en een schending van de mensenrechten. Daarom blijven er nu al jaren miljarden op spaarrekeningen van bejaarden liggen en moet het ministerie van Financiën een list verzinnen om alsnog een beetje belasting op vermogen te kunnen heffen. Maar ja, dat is volgens de bejaarden van de Raad van State (die kapot moet, en corrupt is) nu 'te complex voor burgers'. Het is dus niet goed, of het deugt niet. Hadden we nou maar een soort van volksvertegenwoordiging die iedere vier jaar gekozen wordt en kan bepalen hoe en van wie de overheid geld afpakt, dan was dit soort institutionele sabotage van het primaat van de politiek niet meer nodig. Maar ja.

Ja sorry zijn we weer, maar dit moet even

Ziet u dit fragmentje hierboven? Dat is afkomstig uit het boek 'Leuker kunnen we het niet maken' van Renske Leijten over toeslagenadvocaat Eva González Pérez, dat u moet lezen. Wat langere context van dit fragment na de breek, maar we besteden er toch nog even aandacht aan omdat het zo veel zegt over dat schandaal, en over de Raad van State, u weet wel, die club die altijd zo fel waarschuwt tegen gevaren voor de rechtsstaat.

Aan het woord is dus mevrouw 'Terschelling' (die eigenlijk geen Terschelling heet, maar een achternaam heeft waardoor je voor onze Belastingdienst automatisch verdacht bent), een slachtoffer van het toeslagenschandaal. Mevrouw Terschelling had al honderden keren de wc's van de Raad van State schoongemaakt. En mevrouw Terschelling moest dus opnieuw bij de Raad van State zijn, omdat je daar moet zijn, als je je recht wilt halen omdat je jarenlang kapot bent gemaakt door onze overheid.

Maar bij de Raad van State was iets geks aan de hand. Daar zat namelijk een rechter die jarenlang had gewerkt voor Pels Rijcken, het advocatenkantoor dat namens de Staat loog in toeslagenzaken. En die rechter organiseerde nog steeds samen 'praktijkdagen bestuursrecht' inclusief borrel, met oud-collega's van Pels Rijcken. Dat is het kantoor van de landadvocaat, waar je altijd tegen moet procederen, als je je recht wilt halen omdat je jarenlang kapot bent gemaakt door onze overheid.

Dus Eva González Pérez wraakte de rechter, want zulke onderlingen banden tussen rechter en advocatenkantoor passen meer bij shithole countries waar de rechtsstaat onder druk staat zoals Polen en Hongarije en Botswana en Uganda. Maar wat denk u? Die rechter van de Raad van State kon gewoon blijven zitten volgens de raad van State, blijkt uit een uitspraak van de Raad van State. De meeste rechters deugen! Mevrouw Terschelling kreeg trouwens wel gelijk maar dat is vooral omdat ze zo ontzettend gelijk hád. 

Nu kunt u misschien denken, wat zeuren jullie nou GeenStijl? Die rechter is al lang met pensioen! Dus is er is helemaal geen gevaar meer voor innige banden tussen Pels Rijcken en de Raad van State. Nou ja, je hebt deze staatsraad, maar die was alleen advocaat, maar geen partner. En okee, je hebt nog deze staatsraad en deze staatsraad, die waren dan misschien wel partner, maar die werken bij de afdeling advisering, niet bij de afdeling bestuursrechtspraak. En okee, deze ex-partner van Pels Rijcken werkt daar wel. En deze ex-partner ook. En deze ex-partner ook. Maar wat is daar nou erg aan? De kant van de Overheid is immers altijd de kant van Het Goede en het is helemaal geen probleem dat bestuursrechters in Nederland automatisch altijd de overheid geloven.

Nou ja. Behalve als dat dus wel een probleem is. En behalve als de overheid glashard liegt. En behalve als de kant van de overheid helemaal niet De Goede Kant is. Of als de Raad van State juristen intimideert die wijzen op de fouten die de Raad van State jarenlang gemaakt heeft in de toeslagenaffaire. 

Hopelijk zijn de wc's op de Kneuterdijk nog altijd stralend schoon. Hopelijk glanzen de spiegels op de Kneuterdijk als de opvolger van Bart Jan Ettekoven zichzelf daarin even diep aankijkt. En hopelijk gaat de Raad van State snel kapot.

Langer fragment uit 'Leuker kunnen we het niet maken' na de breek.

Niet weg te krijgen

Dat krijgen we er dus van. We openden in 2022 één keer onze armen voor mensen die met een tijdelijke verblijfsvergunning in Oekraïne woonden en we komen er sindsdien niet meer vanaf. De derdelandiërs die prima terug kunnen naar hun veilige land van herkomst (voornamelijk Nigeria, Marokko en Algerije, red.) blijven plakken als die vriend die een slaapplek voor een nacht zocht en inmiddels al drie maanden in uw logeerkamer ligt te stinken. Ze nestelen zich diep in het juridische spinnenweb dat onze rechtsstaat biedt en zijn daardoor niet weg te krijgen. Gratis vliegtickets en vertrekbonussen van 5.000 euro werkten niet, een boze brief van Van der Burg werkte niet en ook vertrekgesprekken met een tolk liepen op niets uit. En toen gisteren na maanden juridisch gesteggel eindelijk de opvangdeuren sloten, verleende aan het eind van de dag de Raad van State zes derdelandiërs alsnog uitstel. Zij mogen in afwachting van een uitspraak van het Europese Hof van Justitie in de opvang blijven en dat kan gerust weer een paar maanden duren. En ja, dat gaat in eerste instantie om slechts zes personen, maar dat aantal kan snel oplopen. "Een uitspraak van de Raad van State is wel richtinggevend. (...) Dus als andere derdelanders in dezelfde situatie zich bij ons melden, dan zouden die een zelfde uitspraak kunnen krijgen." Die logeerkamer krijgen we nooit meer terug.
UPDATE: Kabinet ook boos, maar dat verandert niets.

Die doofpot gaat niet meer dicht

Het zal u wellicht niet ontgaan zijn dat de Belastingdienst jarenlang ten onrechte duizenden mensen kapot heeft gemaakt. De Belastingdienst kon dat doen, omdat rechters daar keer op keer toestemming voor gaven. Rechters gaven daar keer op keer toestemming voor, omdat de Afdeling Bestuursrechtspraak de Fraudewet op een volstrekt onredelijke en formalistische manier beoordeelde. Tot de Raad daar in 2019, toen er geen letter in de wet was aangepast, opeens mee ophield. Kon gewoon. Raar hè? Ongeveer iedereen die er verstand van heeft (zie bijvoorbeeld: dit rapport van de Raad voor de Rechtspraak) vindt dat de Raad van State hier grote fouten heeft gemaakt, behalve de Raad van State zelf. Maar nu blijkt dat de Raad van State de afgelopen jaren iedereen die dat hardop zei ging intimideren. "Rechtsgeleerden zeggen dat de Raad van State heeft geprobeerd hen te beïnvloeden met ‘boze' brieven of met een ‘ontmoedigend gesprek aan de Kneuterdijk’. De Raad blijft volgens hen ten onrechte claimen dat de wet dwong tot een keiharde aanpak van toeslagouders. De nieuwe voorzitter van de Raad houdt niettemin vast aan die controversiële opvatting." Dan ben je dus de hoogste bestuursrechter in Nederland, en dan gedraag je op dictatoriale wijze. Joehoe formatietafel (joehoe NSC). Kan iemand dit rotte stuk uit onze rechtsstaat slopen?

Een heldere brief

Kijk, dat is nou het voordeel van NRC-lezers. Die lezen NRC, en die denken 'maar dat klopt helemaal niet'. En ze kunnen het weten, want ze zijn NRC-lezers, en dat zijn bovengemiddeld vaak mensen die ergers voor hebben doorgeleerd. Zo ook jurist Derk Venema, die gehakt maakt van het gezwam van Bart Jan van Ettekoven, de baas van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State. Dat is de afdeling die met een extreem strenge uitleg van de fraudewet keer op keer toeslagenouders kapotmaakte (lees dit, lees dat) en ze daarna nog een keer in zijn gezicht spuugde. Maar volgens Bart Jan van Ettekoven was dat allemaal de schuld van die verschrikkelijke politici. NIET DUS, legt Derk Venema uit. En oh ja. De Raad van State moet kapot.

Moet van Europa

Mocht u bang zijn dat de nieuwe rechtse koers waar dit land een week geleden voor koos Nederland minder aantrekkelijk maakt voor Verweggistaanse gelukszoekers, dan kan de Raad van State u geruststellen. Die trapt met de Europese wetgeving in de hand de 24-weken-eis voor werkende asielzoekers in de prullenbak, waardoor onze nieuwe medelanders voortaan het hele jaar door mogen werken terwijl ze wachten op de behandeling van hun asielaanvraag. Dat klinkt als een goede manier om ze zelf bij te laten dragen aan hun verblijf in ons polderlandje, maar daar zitten ook nadelen aan. "Volgens het UWV zou een uitbreiding van het aantal weken een signaal kunnen geven aan asielzoekers dat permanent verblijf in Nederland waarschijnlijk is en mogelijk tot gevolg hebben dat asielzoekers recht krijgen op een WW-uitkering." Ah ja, dat kan er ook nog wel bij. Na de Miele en de fiets van de zaak het land, gooien we er nu nog een WW-uitkering bij als laatste verleidelijke kers op de welkomstaart. We zitten weliswaar vol, maar met dit beleid kan er altijd meer bij.
UDPATE: Het kabinet past meteen de regels aan. Ze hadden de uitspraak waarschijnlijk al verwacht.

Tuurlijk niet...

Schattig van de Raad van State dat ze net doen alsof de geplande verhoging van de verkeersboetes echt de eerste keer is dat de post uit Leeuwarden wordt ingezet om de schatkist te spekken. Alsof die meer dan honderd euro die u momenteel al aftikt als u 's nachts iets meer dan tien kilometer per uur te hard over een vrijwel lege A2 zoeft echt iets met de verkeersveiligheid te maken heeft. Desondanks is het fijn dat tenminste nog één organisatie de automobilist steunt in deze tijden waarin zelfs de vvd vol aan de uier van de vierwielige melkkoe hangt. De raad maakt het voornemen om de verkeersboetes volgend jaar met tien procent te verhogen met de grond gelijk en dan met name de 4,3 procentpunten daarvan die enkel zijn aangemerkt als opvulsel voor de potholes in de begroting. "De Afdeling advisering vindt het dichten van begrotingstekorten geen goede reden voor het verhogen van de verkeersboetes. De boetes zijn namelijk bedoeld om de verkeersveiligheid te vergroten. De hoogte van de boete moet dus ook in verhouding staan tot de aard en ernst van de verkeersovertreding." Nou Raad van State, dat staan ze al jaren niet meer, zo bevestigde het Openbaar Ministerie eerder ook al. Maar dit kabinet heeft het geld te hard nodig voor meer asielboten, Brussel-bijdrages en biomassacentrales, dus we verwachten dat dit advies simpelweg wordt geparkeerd en die rechter-pedaal-belasting gewoon met tien procent stijgt. Als het gaat om het leven duurder maken, trapt dit kabinet tenslotte altijd vol op het gas.

Het mag niet te goed gaan

Het is officieel: als u uw doelen maar vaak genoeg naar boven bijstelt, kunt u constant boos blijven over het feit dat u ze niet haalt. Neem onze zelfverzonnen klimaatdoelen. Die lagen op een reductie van 49 procent van de uitstoot van broeikasgassen in 2030 ten opzichte van 1990 en we lagen op koers om dat te halen, totdat Kabinet Rutte IV in 2022 besloot dat doel aan te scherpen naar 55 procent. Ondanks onze bevolkingsgroei gaan we zelfs dat halen als alles meezit (volgens de doorrekening komen we uit tussen de 46 – 57 procent reductie) en dat verdient een groot applaus. Maar het kan (theoretisch) natuurlijk gebeuren dat de komende winters gevuld zijn met aanhoudende vrieskou en Elfstedentochten met de bijbehorende energiebehoefte en daarom is die 55 procent nog niet gegarandeerd. Voornamelijk dankzij dergelijke "niet-stuurbare, externe factoren" omschrijft de Raad van State nu het halen van de doelen als "niet realistisch", wat gretig wordt overgenomen door de media en de groene partijen. Partijen die er baat bij hebben als u het gevoel heeft dat er helemaal niets gebeurt zolang zij niet aan de macht zijn. Partijen die altijd maar meer klimaatoffers van u eisen terwijl we in werkelijkheid al goed op koers liggen op weg naar de zelf gestelde bestemming. Maar ja, dat kunnen ze niet toegeven, want dan verdwijnt uw klimaatstress en die hebben ze hard nodig zo vlak voor de verkiezingen.